شرح وظایف شرکت‌های بازرسی کالا

گسترش تجارت جهانی چنان رشدی داشته که دیگر هیچ کشوری نمی‌تواند خود را بی‌نیاز از آن دانسته و خودکفایی مطلق داشته باشد. این گسترش رقابت را بیشتر و البته بازار دادوستد خارجی را نیز پیچیده‌تر کرده است. لذا مبادله کالا دیگر مانند بازارهای سنتی فقط شامل خریدار و فروشنده نبوده و افراد و شرکت‌های دیگری نیز به امر واردات و صادرات کالا وارد شده‌ و دخیل هستند.

در این راستا به منظور کنترل و بازرسی کالا در تجارت بین‌المللی شرکت‌های بازرسی کالا به وجود آمدند. وظیفه اصلی این شرکت‌ها بررسی و نظارت بر کیفیت و کمیت کالاهای وارداتی و صادراتی و صدور گواهی‌نامه‌های مربوطه است‌. شرح وظایف، تعهدات و مسئولیت‌های شرکت‌های بازرسی کالا در تجارت تا حد زیادی در قوانین سازمان‌های بین‌المللی آمده است. در این مطلب به بررسی این وظایف بر اساس قوانین ایران می‌پردازیم. همچنان با شرکت سپاهان همراه ارائه دهنده خدمات ترخیص کالا ، واردات کالا از چین ، واردات کالا از دبی و حمل هوایی و حمل دریایی کالا همراه باشید.

اهمیت بازرسی کالا در تجارت بین‌المللی

اطمینان از کیفیت و مرغوبیت کالا‌ وارداتی و صادراتی، همواره دغدغه اصلی تجار و دیگر فعالان بخش بازرگانی و از همه مهم‌تر مسئولین کشورهای مقصد بوده است.

امروزه بازرسی کالا (Inspection) به جز جدائی‌ناپذیر پروسه واردات و صادرات تبدیل شده است. گسترش این موضوع در سطح جهانی تا حدی بوده که از بازرسی کالا به عنوان یکی از مراحل پیچیده و کاملاً تخصصی بازرگانی یاد شود.

در این راستا کمیته جهانی استاندارد (ایزو) به منظور تسهیل این امر، اقدام به تدوین دستورالعمل‌هایی در زمینه بازرسی کالا نموده که در حال حاضر این استانداردها مرجع و منبع کشورهای مختلف جهان در بحث بازرسی کالا شده است.

 

نقش شرکت‌های بازرسی کالا در تجارت بین‌المللی

اهمیت بازرسی کالا و تخصصی شدن آن سبب شد تا شاهد پدید آمدن شرکت‌های بازرسی کالای زیادی در سطح جهان باشیم.

مهم‌ترین وظیفه یک شرکت بازرسی کالا، بررسی و کنترل کالای موردنظر و نیز صحت انجام معامله است. ازآنجایی‌که بازرسی کالا به شیوه‌های گوناگون و در مراحل مختلف قابل انجام است، بازرسان این شرکت‌ها بر اساس توافق صورت گرفته بین خریدار (واردکننده کالا) و فروشنده (صادرکننده کالا) به کنترل و نظارت بر روند ساخت، یا بررسی نهایی محموله و اسناد فنی تولید قبل از بارگیری و یا آزمایش و نمونه‌برداری از کالا جهت انطباق محصول با متن قرارداد و صدور گواهی‌نامه‌های لازم می‌پردازند.

 

مهم‌ترین وظایف شرکت‌های بازرسی کالا

– بررسی صلاحیت و توانایی‌های کیفی صادرکننده (فروشنده کالا)

– بررسی کالا جهت تطابق کیفیت آن با سفارش صورت گرفته

– ارزیابی کمیت کالا و تائید میزان سفارش شده

– بررسی سال ساخت کالا و اطمینان از نو یا مستعمل‌ بودن آن

– تائید محل تولید یا کشور سازنده کالا

– بررسی نحوه بسته‌بندی و تائید آن

– تائید وسیله حمل

انواع بازرسی‌ها و ارزیابی انطباقی شرکت‌های بازرسی کالا

شرکت‌های بازرسی کالا پس از توافق با طرف قرارداد، طبق درخواست مشتری به کنترل و ارزیابی کالای موردنظر می‌پردازند. این بازرسی‌ها به طور معمول به یکی از ۳ روش زیر انجام می‌گیرد:

۱. بازرسی فیزیکی و چشمی

۲. بازرسی فیزیکی و چشمی به همراه بررسی اسناد

۳. بازرسی فیزیکی و چشمی همراه با نمونه‌برداری و آزمایش

همچنین بر اساس زمان بازرسی و این‌که در چه مرحله‌ای ارزیابی صورت گیرد، بازرسی کالا را می‌توان به ۵ نوع زیر دسته‌بندی نمود:

۱. بازرسی قبل از حمل PSI (Pre-Shipment Inspection)

۲. بازرسی در حین تولید

۳. بازرسی در مقصد

۴. بازرسی داخلی

۵. انطباق با استاندارد

 

انواع گواهی‌‌نامه‌های صادره شرکت‌های بازرسی کالا

شرکت‌های بازرسی کالا پس از بررسی و ارزیابی کالا و انطباق آن با خواسته‌های مشتری اقدام به صدور گواهی‌نامه و تائیدیه‌های گوناگون می‌نماید که مهم‌ترین آن عبارت‌اند از:

۱. گواهی بازرسی کالا (کیفی و کمی) یا COI (Certificate Of Inspection)

۲‌. گواهی بازرسی قبل از حمل یا PSI (Pre Shipment Inspection)

۳. گواهی بازرسی ظاهری یا VIC (Visual Inspection Certificate)

۴. گواهی مؤید نامه (CI (Certificate of Letter

۵. گواهی تعیین ارزش PVC (Peice Value Certificate)

۶. گواهی رضایت‌مندی مشتری CSC (Customer Satisfaction Certificate)

۷. گواهی بازرسی ماهوی کالا SIC (Standard Industrial Classification)

۸. گواهی راه‌اندازی CC (Commissioning Certificate)

۹. گواهی بسته‌بندی (PL (Packing List

۱۰. گواهی‌های آزمایشگاهی (TR (Test Report

۱۱. گواهی انطباق کیفیت کالا VOC (Verification Of Conformity)

 

شرکت‌های بازرسی کالا در ایران

موسسه استاندارد ایران به منظور جلوگیری از ورود کالاهای نامرغوب به داخل کشور، خروج کالاهای بی‌کیفیت از کشور و نیز افزایش کیفی تولیدات داخلی اقدام به تدوین ضوابطی سخت‌گیرانه نموده که رعایت آن‌ها اجباری است.

در گذشته دریافت گواهی استاندارد تنها از طریق موسسه امکان‌پذیر بود. لیکن به تازگی این موسسه با همکاری شرکت‌های بازرسی کالای مستقل، صدور گواهی‌نامه‌ استاندارد را به این شرکت‌ها واگذار کرده است.

نحوه دریافت گواهی استاندارد از شرکت‌های بازرسی کالا

طبق شرایط جدید، واردکنندگان کالا می‌توانند پیش از صدور اسناد ثبت سفارش کالای خود، مراحل ابتدایی دریافت گواهی استاندارد را از طریق شرکت‌های بازرسی کالا سپری نمایند تا پس از وارد شدن کالا به کشور، تشریفات ترخیص کالا در زمان کوتاه‌تری سپری گردد. جهت این کار باید مراحل زیر سپری شود:

 

مراحل دریافت گواهی استاندارد از طریق شرکت‌های بازرسی کالا

۱. دریافت ایران کد

۲. عقد قرارداد با شرکت‌ بازرسی کالا به منظور دریافت گواهی استاندارد

۳. ارائه اطلاعات مربوط به کالا نظیر برگه نتایج آزمون، کاتالوگ، مشخصات فنی کالا یا در صورت امکان نمونه کالا و یا گواهی ساخت کالا با استانداردهای مورد تائید موسسه استاندارد ایران به شرکت بازرسی کالا

۴. بررسی و تائید اسناد توسط شرکت بازرسی کالا و اعلام موافقت خود از طریق سامانه ثبت سفارش به منظور ادامه مراحل صدور اسناد ثبت سفارش

۵. ورود کالا توسط واردکننده به کشور

۶. بررسی اسناد و نمونه کالای وارد شده توسط بازرسان شرکت‌های بازرسی کالا

۷. ترخیص کالا از گمرک در صورت تائید کالا توسط شرکت بازرسی کالا و انطباق کالا با مدارک قبلی

 

 

فهرست استانداردهای مورد تائید موسسه استاندارد ایران

۱. استانداردهای ملی ایران کالا (ISIRI)

۲. استانداردهای کشورهای اروپایی (EN) شامل:

NSAI, SFS, SIS, DS, ON, IBN, IPQ, NNI, UNI, AFNOR, DIN, BSI, DINEN, BSEN

۳. استاندارهای بین‌المللی کالا شامل: ISO, EC, ITU, CODEX

۴. استاندارهای کشورهای آمریکای شمالی شامل: ANSI, ASME, ASTM, UL, API, AGI

۵. استانداردهای کشور ژاپن JIS